Forensische chemie in de praktijk

Doe dit spannende experiment ook eens bij jou op school!

Het is een vraag die bijna iedere jaar wel een paar keer terug komt van leerlingen: "Wanneer zal ik dit in het echte leven gebruiken?” Door het tastbaar maken van een onderwerp dat in het scheikundelab wordt bestudeerd, kan je laten zien hoe het in de praktijk wordt toegepast.

Het kan lastig zijn voor leerlingen om te zien waarom bijvoorbeeld de absorptiespectroscopie en de Wet van Lambert-Beer nuttig kunnen zijn voor een chemicus. Maar wat nu als de techniek wordt gebruikt om vergiftigde wijn van een plaats delict te analyseren? Dan wekt het zeker de interesse van leerlingen!

Het scenario: 
Tijdens een diner werden sommige gasten ziek en moesten ze naar het ziekenhuis worden gebracht. De meeste getroffen gasten herstelden zich goed, hoewel wel in verschillende mate van tijd. Sommige gasten stierven zelfs. Wat heeft deze mensen getroffen en waarom was het effect bij iedereen zo anders?

Met behulp van een Go Direct® SpectroVis® Plus SpectroVis® Plus Spectrofotometer kunnen leerlingen monsters van verse wijn vergelijken met de monsters die op een plaats delict zijn verzameld. Monsters van besmette wijn zullen andere absorptiespectra laten zien dan die van verse wijn. Door de spectra van het vermoedelijke gif te vergelijken met die van de plaats delict, kan de aard van het gif worden bepaald.


Zodra de identiteit van het gif is vastgesteld, kan de Wet van Lambert-Beer worden gebruikt om de concentratie van het gif in de besmette wijn te bepalen. Aan de hand van aanvullend bewijs van de plaats delict, inclusief schattingen van de geconsumeerde wijn en de lichaamsmassa van de slachtoffers, berekenen de studenten vervolgens de hoeveelheid geconsumeerd gif en vergelijken dit met de LD₅₀ voor dat gif.

Omdat niet op alle scholen echt alcohol kan worden gebruikt worden de vergiftigde wijn en vermoedelijke giftige stoffen allemaal gemaakt met behulp van voedselkleurstoffen. Een gelijkwaardige activiteit genaamd "Killer Cup of Coffee" in de Vernier experimenteerboek Forensics with Vernier gebruikt koffie. Het Engelstalige experiment is ook hier te downloaden.

Vernier sensoren kunnen natuurlijk ook gebruikt worden voor vele andere forensische scenario's. In plaats van een spectrofotometer kan eventueel ook een Colorimeter worden gebruikt.

Daarnaast heeft Techni Science ook andere leermiddelen die passen in dit onderwerp. Denk hierbij aan de vingerafdruk bepaling of een Dino-Lite die op meerdere manieren kan worden ingezet.