Weg met het alwetende orakel!

Geef ons één goede reden waarom je als kind nog nieuwsgierig zou zijn op school?

De boeken vertellen je wat je moet weten voor je toetsen. Taartrecepten liggen voor je klaar om een project of een opdracht te maken. Als je zorgt dat je voor je proefwerk de juiste woordjes stampt of de definities uit je hoofd leert, haal je een voldoende. En als je het even niet snapt, dan vraag je het alwetende orakel voor de klas, die heeft het boek al uit en weet precies wat jij voor je toetsen moet leren. Waarom zou je zelf nadenken als er iemand is die je het antwoord zo kan voorschotelen?

Dit zijn toch niet de leerlingen die we willen? Dit zijn niet de werknemers waar de maatschappij om schreeuwt. We willen innovatieve en creatieve mensen en dat zijn mensen die nieuwsgierig zijn. Die onderzoeken, proberen, falen, verder onderzoeken, weer falen en verbeteren. Hoe wakkeren we die nieuwsgierigheid weer aan? Want geloof het of niet, de huidige generatie is heel nieuwsgierig en leergierig. Alleen wordt nieuwsgierigheid nu vaak als iets negatiefs gezien. Een leerling die veel vragen stelt of overal bij wil zijn is vaak maar lastig.......

Nieuwsgierigheid is van essentieel belang en onze reactie als docent of volwassenen maakt of breekt de onderzoekende houding van leerlingen. Nieuwsgierige mensen zitten over het algemeen beter in hun vel, zijn creatiever en succesvoller en voelen zich ook gelukkiger en gezonder. Daarnaast hangt nieuwsgierigheid nauw samen met de motivatie van de leerlingen. Leerlingen die nieuwsgierig zijn, zijn gemotiveerder om te leren. Dit zorgt weer voor een diepere verwerking van de lesstof.

Wanneer ben je precies nieuwsgierig?
Om de nieuwsgierigheid aan te wakkeren, is het van belang om na te gaan wanneer je precies nieuwsgierig wordt. Professor Kang concludeert na onderzoek dat de nieuwsgierigheid het best kan worden opgewekt wanneer er bij de leerlingen een klein beetje kennis aanwezig is over het onderwerp.

Als je namelijk helemaal niets van een onderwerp weet, lijkt de brug om kennis op te doen te groot. Als je denkt veel van een onderwerp af te weten, dan voel je je al verzadigd met kennis. Weet je een klein beetje van een onderwerp af, dan ben jij het nieuwsgierigst. Wees dus als docent niet het alwetende orakel, maar geef ze net voldoende kennis om die nieuwsgierigheid aan te wakkeren. Vervolgens begeleid je ze in het vinden van de juiste informatie om hun nieuwsgierigheid te voeden.

Pas op de valkuil
Uiteraard zijn er altijd valkuilen. Hoewel enige voorkennis bevorderlijk is voor de nieuwsgierigheid van de leerlingen, kan het ook tegenwerken. Mensen die minder kennis en/of vaardigheden hebben, hebben vaak meer zelfvertrouwen, waardoor ze hun eigen capaciteiten overschatten en vervolgens de taak niet goed uitvoeren. Als docent is het dus van belang dat je je bewust bent van deze denkfout. Dit wordt ook wel het Dunnig-Kruger effect genoemd. De echte nieuwsgierige mensen onder ons weten ook dat hier op dit moment nogal wat discussie over is... Hoe dan ook is het precies de reden waarom nieuwsgierigheid altijd zo belangrijk is. Voor jong en oud. Want zoals Socrates al zei:
 
Nieuwsgierigheid in de klas
Ben je op zoek naar inspiratie om bij jezelf en je leerlingen de nieuwsgierigheid weer aan te wakkeren? Kijk dan eens naar de challenges van Techni Science. Maar wellicht het allerbelangrijkste en misschien ook wel het moeilijkste, is dat je je als docent anders gaat opstellen. Wees niet langer het alleswetende orakel voor de klas, maar doe alsof, of beken, dat je het antwoord ook niet weet en ga samen met je leerlingen op zoek naar antwoorden. Begeleid en coach ze in plaats van taartrecepten te overhandigen. Ga op onderzoek, probeer, faal, onderzoek meer, faal nog een keer en leer!